جوهر گال آهن
جوهر گال آهن که با نام های جوهر معمولی، جوهر استاندارد، مرکب آهن مازو و … نیز شناخته می شود. یک جوهر مشکی بنفش یا مشکی قهوه ای است که از نمک های آهن و اسیدهای تانیک گرفته شده از منابع سبزیجات درست شده است.این جوهر فرمول جوهر استاندارد مصرفی برای مدت ۱۴۰۰ سال بین قرن های ۵ تا ۱۹ میلادی در اروپا بود. اما این جوهر هنوز هم مصارف خاص خود را دارد.
آماده سازی و استفاده
جوهر به طور سنتی با اضافه کردن آهن(II) سولفات به یک محلول از تانیک اسید آماده می شد اما هر اهدا کننده یون آهنی می تواند استفاده شود. اسید گالوتانیک معمولاً از گال یا مازو (مازو فراوردهای گیاهی و کروی شکل است که بر اثر سوراخ ایجاد شده توسط حشرات برای تخمگذاری، بر روی شاخههای تازه درخت بلوط به وجود میآید. ) و دیگر گیاهان استخراج می شود. تخمیر یا هیدرولیز ناشی از استخراج گلوکز و اسید گالیک آزاد می کند، که رنگ مشکی بنفش تیره تری را حاصل می کند.
خروجی تخمیر شده با آهن(II) سولفات ترکیب می شود. بعد از فیلتر کردم، نتیجه یک محلول طوسی کمرنگ شده که یک متصل کننده به آن وصل می شود و برای نوشتن روی کاغذ یا پوست مورد استفاده قرار می گیرد. یک جوهر خوب آماده شده به حدی تیره می شود که به یک مشکی بنفش شدید و غلیظ برسد. نشان یا مارک های نهایی به سختی به پوست یا ولوم می چسبد و با شست و شو یا مالش پاک نمی شود. نشان ها فقط با تیغ زذن یک لایه نازک از سطح نوشته پاک می شود.
با ترکیب تانیک با سولفات آهن، یک حلال در آب پیچیده آهنی تاناتی شکل می گیرد. به خاطر انحلال پذیری آن جوهر توانایی وارد شدن به سطح کاغذ را دارد و پاک شدن آن سخت می شود. وقتی در معرض هوا قرار می گیرد به یک تانات آهنی تبدیل می شود که یک پیگمنت تیره تر است. این محصول حلال در آب نیست.
جوهرهای سنتی گل آهن که برای قلم های قدیمی استفاده می شد برای خودنویس ها مناسب نمی باشد. مرکب آهنمازو از چهار جزء اصلی زاج، مازو، صمغ عربی و آب تشکیل شدهاست. اکسایش فلزِ کاتالیزگر و آبکافت اسیدی دو علت اصلی تخریب آثار نگارششده با مرکب آهنمازو هستند. مرکب آهن-مازو به دلیل وجود اسیدها و یونهای آهن با گذشت زمان آسیبهای جبران ناپذیری بر تکیه گاه در کتابسازی وارد میکند.